چطور نخود سبز بکاریم؟
نخود فرنگی با نام علمی Pisum sativum L. از خانواده لگومینوز میباشد. محصول فصل خنک است و برای مصرف بذر یا دانه کشت میشوند. انواع مختلف نخود سبز برای مصارف مختلف کاشته میشوند. برای مصرف تازه خوری یا بسته بندی و فرآوری در زمانی که هنوز نرسیده است برداشت میشود.
صنایع غذایی گراناز
گراناز،دوستدار طبیعت
نخود فرنگی
برخی ارقام به شکل نارس برای تازه خوری برداشت میشوند و برخی ارقام بعد از خشک شدن یا برای خوراک دام مصرف میشوند. اگر به عنوان خوراک دام بکار برده شود به تنهایی و یا مخلوط با غلات دیگر سیلو میشود. از نخود سبز و در کل خانواده لگومینوز برای تناوب استفاده میکنند زیرا چرخه بیماری را متوقف میکند و مواد غذایی را وارد خاک میکنند. به عنوان کود سبز و گیاه پوششی هم قابل کشت هستند و مقادیر بالایی نیتروژن به خاک وارد میکنند. نخود سبز مقدار زیادی ماده آلی تولید میکند، به خصوص وقتی در فصل سرد کاشته شوند که همین مسئله باعث افزایش مقدار ماده آلی خاک یا نسبت کربن به نیتروژن میشود.
گیاه نخود سبز
نخود سبز بومی اتیوپی، مناطق مدیترانهای و آسیای میانی است. از خانواده لگومینوز یا فاباسه و محصول فصل خنک است. به شکل یکساله و رونده است و رنگ سبز مایل به آبی دارد. ارتفاع آن بسته به رقم حتی به ۲ متر هم میرسد. ساقه تو خالی و ارقام پابلند بدون قیم نمیتوانند بالا بروند. برگها متناوب و مرکب هستند و دارای دو گوشوارک بزرگ هستند. گلها خود گرده افشان هستند که به اصلاح گران کمک میکند پایههای خالص تولید میکنند.
آب و هوای مناسب برای کشت نخود سبز
در مناطق معتدله و مناطق مرتفع یا در فصول سرد در مناطق گرمسیری کاشته میشود. بزرگترین کشورهای تولید کننده نخو سبز جهان به ترتیب شامل چین، هند، کانادا، روسیه، فرانسه و آمریکا هستند.
سازگاری ها
با خاکهای زیادی سازگاری دارند ولی در زمین های حاصلخیز، با بافت سبک و زه کشی مناسب کاشته میشوند. به شوری و اسیدیته خاک حساس هستند. pH مناسب برای کاشت نخود سبز بین ۵٫۵ تا ۷ بوده و بارندگی سالانه بین ۴۰ تا ۱۰۰ سانتی متر برای کشت دیم آن مناسب است. اگر سطح زمین با برف پوشیده نشده باشد تا منفی ۱۰ درجه سانتیگراد و اگر روی گیاهان با برف پوشیده شده باشد تا منفی ۲۰ درجه را حمل میکند. مقدار مقاومت گیاهان نخود سبز در زمستان به مقدار قند محلول درگیاه بستگی دارد. ارقام مقاوم به دماهای پایین مانند ملروز، گرانجر یا کامان وینتر زودتر کاشته میشوند تا زمان برخورد با دماهای سرد زمستانه به اندازه کافی ذخیره غذایی داشته باشند.
بهترین دمای مناسب برای رشد این گیاه بین ۱۳ تا ۱۷ درجه سانتی گراد است و دماهای بالا در زمان گلدهی، تشکیل میوه را کمتر میکند و مقدار فیبر و نشاسته را افزایش میدهد که باعث کاهش کیفیت نخود سبز میشود.
زمان کاشت نخود سبز
زمان کاشت نخود سبز بهار و پاییز است. بهتراست بذرها به خصوص در زمینهایی که برای اولین بار نخود سبز کشت میشوند با باکتری تلقیح شوند تا تشکیل گره تثبیت کننده ازت هوا را تحریک کند.
مقدار بذر مورد نیاز ۲۲ تا ۳۶ کیلوگرم در هر ۴۰۰۰ متر میباشد. عمق بذرهای کشت شده بین ۳٫۵ تا ۷٫۶ سانتی متر باشد و بذور ۱۰ تا ۱۴ روز بعد از کاشت سبز میشوند. گلدهی ارقام بهاره ۳۰ تا ۵۰ روز بعد ازکشت سبز شده و گلدهی ارقام پاییزه ۲۵۰ روز بعد از کاشت اتفاق میافتد. مدت زمان رسیدن در ارقام بهاره ۶۰ تا ۱۵۰ روز و مدت زمان رسیدن در ارقام پاییزه ۳۰۰ تا ۳۲۰ روز بعد از کاشت است.
برای کشت فاصله کشت بین جویها ۵۰ تا ۶۰ سانتیمتر یا کرتهایی با ابعاد ۰٫۷۵ در ۱ متر مربع ایجاد شود. برای جلوگیری از افتادن گیاه روی زمین از چوب بامبو به عنوان قیم استفاده کنید.
کوددهی نخود سبز
نخود سبز در خاکهایی با حاصلخیزی متوسط رشد میکند و در خاکهای فقیر بین ۲۰ کیلوگرم نیتروژن و ۴۰ کیلوگرم فسفر و پتاسیم در هر ۴۰۰۰ مترمربع اضافه شود. مصرف زیاد و در زمان نامناسب کودها باعث افزایش رشد رویشی و کاهش تشکیل میوه میشود. آزمون خاک میتواند در تعیین دقیق مقدار کودها موثر باشد.
زمان برداشت نخود سبز
زمان برداشت نخود سبز با استفاده از شاخص سفتی تعیین میشود. مقدار شاخص رطوبت نخودهای خشک باید ۱۳ درصد باشد. نخودها خیلی در رقابت با علفهای هرز قوی نیستند و به همین دلیل استفاده از بذور با سرعت جوانه زدن بالا، تراکم مناسب و شخم قبل و بعد از برداشت باعث کنترل علفهای هرز میشود.
نخود سبز نسبت به علف کش ها حساس است. نخود سبز مانند گیاهان پوششی دیگر نمیتواند علفهای هرز را خفه کند. نخود سبز میتواند در تناوب با گندم، تریتیکاله، جو و چاودار کاشته شود.
آفات نخود سبز
شته
یکی از مهمترین آفات نخود سبز شته است. شته حشرهای مکنده است که ۱٫۵ تا ۲ میلی متر طول دارد و به رنگهای مختلف از زرد، سیاه و براق هستند. در حالت بلوغ دارای بال هستند و روی جوانههای گیاه جمع میشوند. برای از بین بردن آن از حشره کشهای سیستمیک یا ارگانیک میتوان استفاده کرد.
آگروتیس یا طوقه بر
نوعی کرم است که ساقه را از سطح خاک قطع میکند. برای از بین بردن آن از سمومی مانند دیازینون گرانوله میتوان استفاده کرد.
مینوز برگخوار
لارو این آفت با تغذیه از بافت بین دو لایه برگ روی برگها منحنی هایی ایجاد میکند. از برگهای پایین و بالغ شروع میشود. برای کنترل آنها از کارتهای چسبان یا سموم سیستمیک استفاده شود.
صنایع غذایی گراناز
گراناز،دوستدار طبیعت
منابع
http://bpi.da.gov.ph/bpi/images/Production_guide/pdf/SWEET%20PEA%20production%20Guide.pdf
هیچ نظری وجود ندارد